Προς τους Νέους

(διάφορες σκέψεις, κι’ ό,τι θέλει καθένας καταλαβαίνει)

Διαβάζω στ’ άρθρα πως σχεδόν οι μισοί νέοι στην Ευρώπη σήμερα – όχι μόνο στην Ελλάδα, οπού πιθανόν το ποσοστό είναι ακόμα μεγαλύτερο – ζουν μαζί με τους γονείς τους.

Η οικονομική κρίση, προφανώς, αλλά και μια ας την πούμε ψυχολογική ή βιολογική ή/και πολιτισμική κρίση – ας μας τ’ αναλύσουν όλ’ αυτά οι μελετητές του φαινομένου και της σύγχρονης ζωής εν γένει από την μια ή την άλλη επιστημονική σκοπιά.

Δεν μπορούν οι νέοι λοιπόν να φύγουν από το πατρικό, με τί λεφτά; Και να πάνε πού; Να κάνουν τί;

Μες στο κλουβί, πουλί,

έχεις τροφή

λίγη μα σίγουρη

μπορείς να νιώθεις κι’ ασφαλές

Έξω απ’ το κλουβί δεν έχεις

τίποτε παρεκτός την απέραντη ελευθερία, – που λέει κι’ ο ποιητής, ο μέγας Νικανόρ Πάρρα, τον αντιγράφω από μνήμης με δικά μου λόγια.*

(Διαβάζω μάλιστα πως κι’ ο Κασιδιάρης, ο γνωστός αρχι-ναζί, ο παλικαράς, ζει με την μαμά του και τον μπαμπά του, σιγά μη μπορεί να πλύνει ένα βρακί ή να βράσει ένα αυγό έτσι όπως του το βράζει η κυρία μαμά του... όση ώρα ο ίδιος παίζει με τα πιστόλια…)

Οι καιροί βεβαίως έχουν αλλάξει δραματικά, ο ψυχισμός των νέων παρομοίως. Οι άνθρωποι πλέον αποκλείονται ολοένα πιο βίαια από τις ανέσεις – τις οποίες εμείς απλώς απορρίπταμε, περιφρονούσαμε…

Νοιώθω τις αγωνίες τους.

Καταλαβαίνω κι’ ότι η βολή, το βόλεμα είναι μες στη φύση του ανθρώπου.

Μα και το ξε-βόλεμα τάχα δεν είναι κι’ αυτό στη φύση του; Του νέου ιδιαίτερα…

(Δεν κριτικάρω, ερωτήματα βάζω γενικά…)

Εμείς εγκαταλείψαμε το πατρικό νεότατοι. Πήραμε 5-10 βιβλία μαζί μας, την κιθάρα, δυο ρούχα και βρήκαμε την άκρη. Φυτοζωούσαμε ενίοτε. Είχε πλάκα, μπλέξαμε και σε περιπέτειες αλλά και πολλά μάθαμε. Αυτό έχω να σας πω αγαπητοί μου νέοι, παιδιά μου.

Μάθαμε πολλά διότι ήμασταν φιλομαθείς. Νομίζω ότι ο κόσμος της λεγόμενης πληροφορίας έχει σκοτώσει την φιλομάθεια.

Ίσως υπερβάλλω: εμείς ανακαλύψαμε την φωτιά!

Εγώ προσωπικά έμεινα κατά διαστήματα μόνος, πολύ μόνος. Και πεινασμένος. Τα νοσταλγώ όλα αυτά, γλυκές αναμνήσεις. Είχα ένα επίδομα πενιχρό απ’ τους γέρους άμα τους επισκεπτόμουν, σκέφτομαι τώρα ότι το τσέπωνα με την ίδια «ψυχρότητα» και ας πούμε «συγκρατημένη ευγνωμοσύνη» που έκανα τράκες στους δρόμους κάνα δεκάρικο ή τσιγάρο.

Ενίοτε έκανα και κάνα μεροκάματα δεξιά κι’ αριστερά. Τα λεφτά τα τρώγαμε την ίδια κιόλας μέρα παρέα, εννοείται, όλη η παρέα.

Οφείλω να το σημειώσω: Καλή η μοναξιά, αλλά δεν μ’ αρέσει, ποτέ δεν μ’ άρεζε να ζω μόνος. Προτιμώ να ζω μαζί με άλλους, φίλους, γυναίκα, γυναίκες, παιδιά, γατιά, σκυλιά, και γέρους φυσικά, και να τρώμε κι’ όλοι μαζί. Είμαι – πάντοτε ήμουν – υπέρ των κοινοβίων. Να δουλεύουμε κι’ όλοι μαζί, ακόμα καλύτερα...

(Μπορεί ν’ αποφεύγω την δουλειά γενικώς μα όσοι με γνωρίζουν ξέρουν τί δουλευταράς και φιλότιμος και της συνεργασίας που ’μαι).

ΥΓ. Θα έλεγα επίσης, κλείνοντας, πως αν αυτή την στιγμή υπάρχουν εκκλησιές αληθινές αυτές είναι κάτι μαγέρικα οπού συχνάζουν εργένηδες, πώς τους λένε, ξεμείνηδες, Έτυχε να επισκεφθώ μια τέτοια το ’12 ή ’13, πρόσφατα δηλ., αναγκαστικώς, διότι είχα βαρεθεί τα βραστά αυγά, ψωμί και σαλάμι, και Κυριακάς πιλάφι... Δεν μ’ αρέσει να τρώω μόνος, εξ ανάγκης τρώω, σπανίως το φχαριστιέμαι.

Σημείωνα τότε στα δεφτέρια μου, για το αφεντικό του μαγέρικου: Ο κυρ Μπάμπης, με τις μουστάκες του, τα 150 κιλά του και το γλυκύτατό του χαμόγελο – φτυστός η Παναγιά των ξεμείνηδων!

Στις φωτογραφίες: Νεαροί φιλομαθείς μπήτνικς τα ξύνουν, διαβάζουν και σοροπιάζουν στις όχθες του Σηκουάνα, γύρω στα 1963-1965.

(Στην αριστερή όχθη, για την ακρίβεια, γνωστή κι’ ως τα Εξάρχεια των Παρισίων!)

(*) Το ποίημα του Νικανόρ Πάρρα επακριβώς, σε μετάφραση Αργύρη Χιόνη, μας το υπέδειξε ο Γιάννης ο Ζελιαναίος:

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ

Η άνοδος του ψωμιού δημιουργεί νέα άνοδο του
ψωμιού
Η άνοδος των ενοικίων
Αμέσως προκαλεί το διπλασιασμό των ενοικίων
Η άνοδος των ενδυμάτων
Οδηγεί σε νέα άνοδο των ενδυμάτων.
Αδυσώπητα
Στριφογυρίζουμε σ΄ έναν φαύλο κύκλο.
Μες στο κλουβί έχεις τροφή.
Λίγη, ωστόσο έχεις.
Έξω απ΄ αυτό έχεις μονάχα απέραντη ελευθερία.